رنگ کلاه آتش‌نشانی

آتش‌نشانی یکی از مشاغل بسیار حساس در جامعه است، که به لباس و تجهیزات مخصوصی نیازمند می‌باشد. کلاه آتش‌نشانی در واقع یک وسیله‌ی حفاظتی است که در هنگام عملیات‌های مختلف، سر، گردن و گاهی صورت را از خطرات مختلف حفظ می‌نماید. اکنون این سوال مطرح است که آیا رنگ و ظاهر‌های متفاوت در لباس و کلاه آتش‌نشانی، معنی خاصی به دنبال دارد؟

انواع لباس و کلاه آتش‌نشانی

آتش‌نشان‌ها عملیات‌های مختلفی را انجام می‌دهند، که هر کدام از این عملیات‌ها می‌توانند در محیط‌های مختلفی صورت بگیرند. در نتیجه برای ایمنی آتش‌نشان‌ها، لباسِ فرم و کلاه آن‌ها باید مناسب با شرایط آن محیط انتخاب شوند. این لباس‌ها هر کدام جنس، رنگ و ظاهر مخصوصی دارند که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم.

فرمِ عملیات مبارزه با حریق

ست کامل لباس برای عملیات‌های مبارزه با حریق، شامل اورکت، شلوار، بلوز و جلیقه، کفش و کلاه مخصوص می‌باشد. قابل ذکر است که این لباس‌ها باید در دو مدل چند تکه‌ای و یکسره (Overall)، و با توجه به استانداردهای جهانی تولید شوند. قسمت بیرونی آن‌ها عموما از جنس نومکس یا گراماژهای دیگر، در حداقل سه لایه، و قسمت درونی از جنس گورتکس مقاوم، ساخته خواهند شد. این لباس‌ها در مقابل آتش، مقاومت قابل قبولی دارند. همچنین لایه‌ی گورتکس این امکان را به لباس می‌دهد که با جریان پیدا کردن هوا، تعریق آتش‌نشان، به کمترین میزان ممکن برسد.

لباس فرم و کلاه آتش‌نشانی در رنگ‌های قرمز، نارنجی، زرد، طوسی و خاکی مورد استفاده قرار می‌گیرند. اما آنچه که مرسوم است، استفاده از فرم نارنجی و قرمز برای محیط‌های عملیاتی، و پوشیدن فرم‌های سرمه‌ای و مشکی برای گروه پشتیبان، خارج از محیط عملیاتی، می‌باشد.

فرم عملیات برای تماس و عبور از آتش

در این‌گونه عملیات‌ها، لباس و کلاه آتش‌نشانی ساخته شده برای مبارزه با حریق، کارآمد نیستند. به همین علت آتش‌نشان‌ها برای حداکثر ایمنیِ خود، مجبور به پوشیدن لباس های مقاوم‌تری می‌باشند. این فرم‌ها شامل اورکت، شلوار، پوشه‌ی پا، دستکش ساق بلند و کلاه آتش‌نشانیِ خصوص می‌باشند. جنس لایه‌ی بیرونی آن‌ها نیز، از فایبرگلاس نسوز و فایرتکس، و لایه‌ی درونی از الیاف ضد حرارت ساخته شده‌اند. البته در عملیات‌هایی که آتش‌نشان وارد آتش می‌گردد و از آن عبور می‌کند، آلومینیوم نیز در فرم، به کار می‌رود. کلاه آتش‌نشانی در این فرم نیز، باید حفاظت بیشتری برای سر و صورت فرد ایجاد کند. قابل ذکر است که این کلاه‌ها عموما قرمز رنگ با به رنگ آلومینیوم می‌باشند.

فرم مناسب با محیط مرطوب، با خطر الکتریسیته و برق گرفتگی

محیط‌های مرطوب با جریان الکتریسیته، یکی از خطرناک‌ترین مناطق عملیاتی هستند. به همین علت لباس‌های آتش‌نشان‌ها باید حتما یکسره و به صورت Overall باشند و روزنه‌ای برای جریان برق نداشته باشند. جنس لباس ایمنی و کلاه آتش‌نشانی در این فرم‌ها، باید عایق الکتریسیته باشند و جریان برق را به زمین منتقل کنند.

فرم مناسب برای محیط‌هایی با نشت گاز یا بخارهای سمی

محیط‌هایی که رطوبت اسیدی دارند و بخارهای سمی تولید می‌کنند، و همچنین محیط‌های که گاز سمی در آن‌ها اشباع شده، به کلاه آتش‌نشانی مخصوصی نیاز دارند. این کلاه‌ها باید به گونه‌ای طراحی شوند که از استنشاق بخار و گازهای سمی جلوگیری کنند. این کلاه‌ها می‌توانند در رنگ‌های متنوعی ساخته و عرضه شوند. جنس لباس در محیط‌های اسیدی باید مقاوم به خوردگی و انتقال اسید باشند.

جنس و رنگ کلاه آتش‌نشانی

کلاه آتش‌نشانی از ملزومات ایمنی در فُرم یک آتش‌نشان‌ است. به همین علت باید بر اساس استانداردهای جهانی طراحی و تولید شود. به طور معمول کلاه آتش‌نشانی از جنس فایبرگلاس و پلاستیک ABS، ساخته شده؛ و درون آن نیز، الیاف نسوز به کار می‌رود. همچنین شیلد و طلق مخصوصی که در اکثر این کلاه‌ها تعبیه می‌شود، صورت فرد را از حرارت، پرتاب اشیاء و جرقه‌های آتش حفظ می‌نماید. در ناحیه‌ی گردن نیز، الیافی به نام الوبست استفاده می‌گردد، تا گردن آتش‌نشان را از آتش و حرارت حاصل از آن، دور کند. بر کلاه نیز نوارهای شب‌رنگ وجود دارد تا در محیط‌های تاریک، قابل تشخیص باشند.

البته در لباس‌های مخصوص به الکتریسیته، انتشار گاز سمی و عبور از آتش، جنس و ظاهر کلاه آتش‌نشانی، تفاوت‌هایی پیدا خواهد کرد. بدیهی است که این تفاوت‌ها، مقاومت و ایمنی کلاه آتش‌نشانی را افزایش می‌دهند.

سخن آخر

سر، صورت، چشم و گردن، از اعضای بسیار حساس و آسیب پذیر در هر فردی هستند. به همین علت استفاده از کلاه آتش‌نشانیِ استاندارد، برای حفظ ایمنی آتش‌نشان‌ها، امری حیاتی و به شدت ضروری می‌باشد.